Cukinia – zawekuj lato! To warzywo, które z chęcią uprawia w swoich ogródkach co raz więcej osób. Jakie ma właściwości, a także jakie są sposoby na zatrzymanie lata w słoikach? Jak zawekować pyszną cukinię na zimę – sprawdź to!
Cukinia – pokrój
Cukinia to warzywo, które jest owocem rośliny o krzaczastym pokroju o dużych liściach na długich ogonkach pokrytych kolcami. U cukinii jadalne są owoce i kwiaty. Kwiaty dzielą się na męskie i żeńskie. Zupełnie jak w gatunku ludzkim, pyłek męskich kwiatów może zapylić kwiaty żeńskie i w ten sposób zacznie rozwijać się owoc cukinii. Warto zjadać męskie kwiaty, bo są smaczne, a owocu z nich i tak nigdy nie będzie. Jest ich też na krzaku o wiele więcej niż żeńskich.
Znamy wiele rodzajów cukinii, różnią się między sobą kolorem, a także budową. Ich smak jest bardzo porównywalny, w dużej mierze to ich kształt determinuje sposób wykorzystania ich w kuchni.
Wyróżniamy cukinie:
- zielone podłużne: Nimba, Soraya, Astra Polka, Black Beauty, Nefryt, Striato d’Italia,
- zielone okrągłe: Tondo di Piacenza, Tondo chiaro di Nizza,
- białe: Long White Bush,
- żółte: Złoty Cepelin, Goldena, Atena Polka.
Cukinia – właściwości
Fit właściwości cukinii
Cukinia jako warzywo ceniona jest za swoje właściwości, które mimo dużej zawartości wody, posiadają mnóstwo witamin i minerałów. Owoce cukinii zawierają wiele składników odżywczych, w tym w witaminy C, A, K i witaminy z grupy B, beta-karoten, flawonoidy i sole mineralne (magnez, potas i żelazo). Poprawiają odporność organizmu, która jest kluczowa w walce z wirusami i bakteriami. Cukinia gromadzi mało metali ciężkich z gleby, dlatego można ją podawać najmłodszym bez obaw.
Warzywo to aż w 90 % składa się z wody i jest jednym z najmniej kalorycznych warzyw – ma zaledwie 15 kcal na 100 g – do tego jest lekkostrawna. Często zaleca się ją w dietach odchudzających, a także tych, które mają polepszyć nasze samopoczucie. Dlaczego? To zielone warzywo pozytywnie wpływa na układ krążenia i układ pokarmowy (łagodzi objawy nadkwaśności, sprzyja przemianie materii).
Jaką cukinię warto kupić?
Najsmaczniejsze są młode, letnie egzemplarze, które pojawiają się w naszych ogródkach już w pierwszych dniach lipca. Oczywiście w sklepach cukinię można kupić przez okrągły rok, ale nie jest to nasze krajowe warzywo. Warto wybierać cukinie o długości 15-20 cm, te są najsmaczniejsze i najbardziej zasobne w wodę. Większe okazy mogą być przejrzałe — mieć włóknisty miąższ i rozbudowane gniazda nasienne. Nie ma jednak przeciwwskazań, żeby taką cukinię jeszcze wykorzystać. Można usunąć z niej łyżką gniazda nasienne, a warzywo zetrzeć i zrobić pyszne placki z cukinii. Skórka cukinii powinna być błyszcząca i bez widocznych uszkodzeń. Dobrze, jeśli warzywo jest dość ciężkie w stosunku do swojej wielkości, wtedy mamy pewność, że jest świeże, bo ma w sobie dużo wody. Świeżą cukinię przechowuj na dolnej półce w lodówce nawet do 10 dni.
Cukinia w kuchni – wekowanie
Zachowaj lato w słoikach
Wekowanie to wspaniały sposób na to, żeby móc cieszyć się wspaniałym smakiem owoców i warzyw również zimą. Ten kto jeszcze się do tego nie przekonał, z pewnością dojdzie do takiego momentu w życiu, w którym otwieranie słoików z piklami w zimowe mroźne dni będzie przyjemnością.
Leczo z cukinii do słoików na zimę
Składniki:
- 1 kg cukinii
- około 1 kg papryki (może być sama czerwona albo mieszanka trzy kolorowa)
- 1 kg pomidorów (bez skórki)
- 2 duże cebule
- 2 ząbki czosnku
- przyprawy: 1 papryczka chili (może być też papryka ostra w proszku lub pieprz cayenne), 1 liść laurowy, 4 ziarenka ziela angielskiego, 1 łyżeczka suszonego lubczyku, 1 łyżeczka ziół prowansalskich, 1 łyżeczka papryki słodkiej w proszku, 1,5 łyżeczki soli, pieprz
- olej do smażenia
- garnek o pojemności około 4 l
Przygotowanie:
- Cebulę pokrój w cienkie półplasterki, czosnek drobniutko posiekaj i dodaj do cebuli. Paprykę pokrój w cieknie paseczki o długości około 2-3 centymetrów i dodaj do cebuli. Papryczkę chili oczyść z nasion, drobno pokrój i dodaj do pokrojonych warzyw.
- W garnku rozgrzej olej i smaż pokrojone składniki: cebulę, czosnek oraz papryki. Duś warzywa około 15 minut, co jakiś czas mieszając.
- Cukinię pokrój na kawałeczki o bokach 1 cm na 1 cm. Pokrojoną dodaj do podduszonych warzyw.
- Pomidory pokrój na mniejsze kawałki i dodaj do cukinii. Jeżeli masz całe pomidory i nie wiesz jak ściągnąć z nich skórkę – podpowiadamy. Pomidory natnij lekko na krzyż od dołu. Zalej wrzątkiem i daj im 2 minuty. Po dwóch minutach skórka będzie schodzić z łatwością. Pomidory dodaj razem z cukinią do podduszonych warzyw.
- Wraz z cukinią i pomidorami dodaj również przyprawy i całość duś jeszcze przez 20 minut. Po tym czasie leczo jest gotowe do nakładania w słoiki.
- Gorące leczo przełóż do wyparzonych słoików. Nakładaj leczo prawie do samego końca, zostaw 1 cm wolnego miejsca od wieczka. Pasteryzuj słoiki przez 15 minut na wolnym ogniu. Możesz użyć do tego celu specjalnego garnka. Garnek do wekowania nie wymaga wyścielania dna ściereczką, jest po prostu bardziej wygodny, warto go mieć w swojej kuchni.
Cukinia kontra ogórek
Ostatnimi czasy cukinia wiedzie prym w dziedzinie piklowania. Do niedawna tylko ogórki były materiałem na słono – kwaśne przetwory. Obecnie coraz częściej stawiamy na cukinię w zestawieniu z papryką, marchewką i cebulą. Ja sama wolę mieć zawekowane więcej cukinii, niż ogórków. Może to taka chwilowa odmiana? Nie jestem tego pewna. To okaże się za jakiś czas.
Warzywo to można ukisić, zupełnie jak ogórki. W smaku, finalnie, są zupełnie takie same, cukinia niczym nie odbiega od jędrnych kiszonych ogórków. Nadaje się również doskonale do zalew octowych. Pokusiłabym się nawet o stwierdzenie, że jest o niebo lepsza od swoich małych zielonych przyjaciół. Przyrządzałam również cukinię na słodko. Cukinia na słodko w wersji a la ananas to ciekawa forma jej zawekowania. Musicie tego spróbować.
Pikle z cukinii
Składniki:
- 8 małych cukinii,
- 1 papryka,
- 2 cebule,
- Zalewa: 1/4 szklanki soli, 1 szklanka cukru, 1 litr wody, 1 szklanka octu spirytusowego 6%, 2 łyżeczki gorczycy, łyżeczka kurkumy, garść świeżych ziół (tymianek, estragon, rozmaryn, oregano)
Przygotowanie:
- Cukinie przekrój na pół, usuń gniazda nasienne i pokrój w plastry (nie obieraj, skórka zupełnie nie przeszkadza, a nawet podnosi walory wizualne)
- Paprykę pokrój w paski, a cebule w plastry o grubości około 0,5 cm
- W dużym garnku emaliowanym wymieszaj cukinię, paprykę i cebulę. Warzywa posyp solą i odstaw na 2 godziny, żeby puściły soki.
- Zagotuj zalewę z wody, cukru, octu, gorczycy i kurkumy.
- Z warzyw odlej powstały sok i zalej je gorącym octowym wywarem.
- Odstaw całość na 2 godziny, następnie zagotuj i od zagotowania gotuj 5 minut na wolnym ogniu.
- Zagotowane w zalewie warzywa wyjmij z marynaty i ułóż w wyparzonych słoikach.
- Zalej gorącą marynatą i dodaj świeże zioła.
- Słoiki zakręć i pasteryzuj przez 10 minut na wolnym ogniu od momentu, gdy woda zacznie lekko bulgotać.
Jakie słoiki są najlepsze do wekowania cukinii?
Optymalną pojemnością dla tego typu przetworów są słoiki o pojemności od 0.5 l do 1,5 l. Najlepszym będzie słoik o pojemności 1 l. Jest to słoik Quattro Stagioni z wysokiej jakości szkła, odporny na uszkodzenia i niewchodzący w reakcję z zawartością. Quattro Stagioni ma piękne wzornictwo nawiązujące do stylu włoskiego. Można w nim wekować wszystko to, co tylko podpowiada Ci Twoja wyobraźnia. W ofercie mamy słoiki Quattro Stagioni o pojemności od 0,25 l do 1.5 l.
Innym typem słoika, jakiego można użyć, są słoiki z metalową klamrą. Słoiki z metalową klamrą, jakie możesz zakupić w naszym sklepie, posiadają różnorakie wzornictwo. Możesz kupić zupełnie gładkie słoiki, ale także z modnym pałacowym wzorem.
Przeczytaj też „Słoiki Quatro Stagioni – sprytny sposób na smaczne desery„